ڕەنجدەر شێرزاد
ئەمە دوا بابەتی ڕاپۆرتەکەی مەیجەر سۆنە لەسەر هۆزەکانی باشوری کوردستان، کە بەداخەوە هەم کرچوكاڵە هەم هەڵەی زۆری تیایە لە ڕووی زانیاری و گواستنەوە و هەڵەی چاپ و تێکەڵکردنەوە، کە ئێرە جێگەی ڕاستکردنەوە نییە، بەڵکو وەکو خۆی دەخرێتە ڕوو!
ناوچەی هەورامان.
بنەماڵەی شێخەکانی هەورامان لە گوندەکانی سەر ڕووی تورکیای (مەبەستی دیوی سنووری عوسمانی ئەوکاتەیە لەگەڵ ئێرانی قاجاری)، چیای هەورامان کە سنووری نێوان فارس و تورکیا پێکدەهێنێت، دامەزراوە. کاریگەری و گرنگییەکەیان بە پلەی یەکەم بەهۆی ئەو ڕاستییەوەیە، کە ئەوان سەرکردەکانی ڕێبازی دەروێشی نەقشبەندین، کە بە فراوانی بە تورکیا و ئێراندا بڵاوبووەتەوە.
سەرکردەکانی ئێستایان شێخ عەلی و شێخ نەجم الدینی بیارەیە، کە خاوەنی ژمارەیەک گوندە لە ناوچەی (قەزای) گوڵعەنبەر و هەورامان، هەروەها بەرەو باشووری دەشتەکانی شەمێران لە خاکی (فارسدا) ئێراندا.
تورکەکان بۆ چەندین نەوە بە شێوەیەکی زۆر خراپ مامەڵەیان لەگەڵ ئەم بنەماڵەدا کردووە لەسەر بنەمای پەیوەندی دۆستانەیەن لەگەڵ حکومەتی ئێراندا، لە کاتی شۆڕشی ١٩٠٨ (مەبەست شۆڕشی مەشروتەخوازییە)، بەردەوام پێگەی خۆیان دروست کردووە بە نزیکەیی بە بێ بەرگریکردن. هەروەکو زۆربەی بنەماڵە ئاینییەکانی تری کوردستان، ئەمانیش دژە تورکن. ئەو هۆزانەی پابەندن پێیانەوە ئەمانەی خوارەوەن:
هەورامانی جافر سوڵتان (سەرۆکی نیوەی هۆزەکە لە هەورامانی شاخاوی (سەخت). چینی هەورامانی تەخت: لە خاکی ئێراندا. پیادەڕەوەکانیان بە جەنگاوەر ناسراون. ژمارەی پیادە: ٣٥٠.
عەباس قولی (سەرۆکی تیرەی لوهور)
بابەجانی: محەمەد بەگ و محەمەد ساڵەح بەگ.
جوانڕود لە خاکی ئێراندا. شوێنی دەقیق: خانی شۆر و شاخی شاهیر، هەروەها لە زستاندا دەشتەکانی ڕۆژهەڵاتی شاخی بەمۆ.
خاوەنی ٦٠٠ ئەسپ و ٢٠٠٠ پیادەن.
تیرە لاوەکییەکانیان: کۆکۆی، قوبادی، تاوەگۆزی و یوباکلی (یەزدبەخشی)
مەریوانی: سەرۆک: هەمەجۆر، شوێن: خاکی ئێران، خاوەنی ٢٠٠٠ پیادەن.
***
